Café De Oude Haven en kanaalwandeling

Restant van historische kadebebouwing

Café De Oude Haven aan het Kanaal Noord, vlakbij de Deventerbrug, is sinds kort een Libanees restaurant. Op de hoek van de gevel hangt nog het ijzeren bord uit de eerste helft van de 20^ste eeuw met de tekst ‘CAFÉ vergunning’; en dat blijft er ook zitten, want het is onderdeel van het gemeentelijke monument. Het pand behoort met de naastliggende bebouwing inmiddels tot de zeldzame restanten van historische kadebebouwing binnen de bebouwde kom van Apeldoorn.

Vanaf Café De Oude Haven start en eindigt een wandeling van een half uurtje langs het Kanaal onder begeleiding van een gids van het Apeldoorns Gidsencollectief.

In het midden van de 19^de eeuw wilde men het Griftkanaal tussen Apeldoorn en Hattem aantrekkelijker voor de scheepvaart maken. Het kanaal moest een doorgaande vaarweg worden tot aan de IJssel bij Dieren. In 1858 ging de eerste spade voor de aanleg van het Apeldoorn-Dierens Kanaal de grond in en tien jaar later was de officiële opening.

In de jaren daarna moet het havenpand gebouwd zijn. De architectuur van het woonhuis wijst in elk geval in de richting van 1885. Het pand onderging in de vroege 20^ste eeuw een verbouwing van de gevel op de begane grond aan de voorzijde. Er werd een nieuwe pui ingezet, wat mogelijk samenhing met de vestiging van het café, dat oorspronkelijk Havencafé heette. Aan de achterzijde kwam een aanbouwtje met portaaltje en wc. Toen het belang van het kanaal als transportmiddel afnam, trokken handel en industrie uit de omgeving weg, maar het café bleef.

Inmiddels ligt de kaag ‘Hermina’ voor Café de Oude Haven in het Kanaal. De Hermina is het laatste schip dat door het kanaal heeft gevaren met destijds Apeldoornse gemeenteraadsleden en leden van de provinciale staten aan boord.

Kanaalwandeling vanuit Café De Oude Haven

Onder begeleiding van een gids van het Apeldoorns Gidsencollectief maakt u een wandeling van ongeveer 30 minuten langs het Kanaal,  

Het Apeldoorns Kanaal is in de 19e eeuw aangelegd en had van 1868 tot en met 1961 de functie van lateraal kanaal, parallel aan de IJssel. Bij lage en hoge rivierstanden was de IJssel moeilijk te bevaren wegens onvoldoende vaardiepte of juist door een te sterke stroom. De route via het kanaal was dan met name voor kleine schepen, aantrekkelijker. De schepen vervoerden onder meer grondstoffen voor de papierfabrieken. In samenhang met het spoor (locaties 1 en 2) werd Apeldoorn een logistiek kruispunt in het hart van Nederland, met een impuls voor de ontwikkeling van de stad en toenemende welvaart.

In 1972 werd het Kanaal definitief voor de scheepvaart gesloten. Het laatste schip dat door het kanaal heeft gevaren was de ‘Hermina’ met aan boord Apeldoornse gemeenteraadsleden en leden van de provinciale staten. Met een beetje geluk ligt tijdens de Open Monumentendagen de ‘Hermina’ voor anker bij Café De Oude Haven en kan dan bezichtigd worden.

Het kanaal loopt van Hattem tot Dieren en is ongeveer 54 kilometer lang. Op de meeste plekken is het ongeveer 20 meter breed en anderhalf tot twee meter diep. De kwaliteit van het water is goed. Het is bijzonder dat het kanaal op natuurlijke wijze wordt schoongemaakt. Dat komt door het water van de beken waarin ijzer zit. De bodem van het kanaal is wel op veel plekken flink vervuild.

>> Terug naar overzicht locaties en activiteiten

>> Naar startpagina openmonumentendag Apeldoorn